“เตือนใจ ดีเทศน์” จัดประชุมเสริมสร้างสุขภาวะเด็กชาติพันธุ์พื้นที่ต้นน้ำ

“เตือนใจ ดีเทศน์” จัดประชุมเสริมสร้างสุขภาวะเด็กชาติพันธุ์พื้นที่ต้นน้ำ

วันที่ 7 มิถุนายน 2567 นางเตือนใจ ดีเทศน์ ผู้ก่อตั้งมูลนิธิพัฒนาชุมชนและเขตภูเขา (พชภ.) และนางจุฑามาส ราชประสิทธิ์ จัดประชุมโครงการสร้างเสริมสุขภาวะทางกายเด็กและเยาวชนชุมชนชาติพันธุ์เขตพื้นที่ต้นน้ำ จังหวัดเชียงราย จัดประชุมการส่งคืนรายงานผลการสำรวจสถานการณ์กิจกรรมทางกาย (Physical Activity) ในเด็กและเยาวชนชาติพันธ์ุ จังหวัดเชียงราย โดยมี นางสาวปิยวรรณ แก้วศรี ที่ปรึกษางานข้อมูล คณาจารย์จากโรงเรียนร่วมโครงการ เจ้าหน้าที่ สพฐ รพสต. และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข อสม. กว่า 30 คน เข้าร่วมประชุม ณ ห้องประชุมโรงแรมเอ็มบูติค

นางจุฑามาส กล่าวว่า ในปี พ.ศ. 2566 ทางโครงการได้คัดเลือกนักสืบกายดี จากนักเรียนแกนนำทั้งหมด 9 คน เพื่อทำหน้าที่เป็นผู้เก็บข้อมูล โรงเรียน 9 โรงเรียน ประกอบด้วย โรงเรียนไตรมิตรวิทยา โรงเรียนปางหัดสหศาสตร์ โรงเรียนปอวิทยา โรงเรียนขุนขวากวิทยา โรงเรียนดอยแสนใจ ตชด.อนุสรณ์ โรงเรียนบ้านพญาไพร โรงเรียนบ้านห้วยผึ้ง โรงเรียนบ้านรวมใจ โรงเรียนชุมชนดอยช้าง โดยนักสืบกายดีที่คัดมาจะได้รับการอบรมวิธีการเก็บข้อมูลเพื่อนๆ เรื่องสุขภาพของเพื่อนโรงเรียนเดียวกัน จำนวน​ 50 คน รวมทั้งหมด 450 คน ในระดับชั้น ม.1 – ม.3 หลังจากเก็บข้อมูลโครงการฯ ได้นำมาสังเคราะห์วิเคราะห์ในเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา แล้วมาคืนข้อมูลให้กับโรงเรียนเครือข่ายในพื้นที่ อ.แม่ฟ้าหลวง อ.เวียงแก่น อ.แม่สรวย อ.แม่จัน กว่า 30 โรงเรียน

ส่วนใหญ่เป็นโรงเรียนของเยาวชนชาติพันธุ์หลายกลุ่ม เพื่อวางแผนการทำงานร่วมกันในการจัดกิจกรรมทางการในโรงเรียนเพื่อแก้ไขพฤติกรรมเนยนิ่งทำให้สุขภาพเด็ก ๆ ไม่แข็งแรง จากข้อมูลที่ได้รับ พบว่า นอกจากเด็กจะลดพฤติกรรมการเคลื่อนไหวทางกายด้วยสภาพสังคไป เด็กที่อยู่ในโรงเรียนผู้ปกครองยังคาดหวังให้นักเรียนเรียนสูงและมีวิชาชีพที่สูง จึงมีการติวเข้มพิเศษต่าง ๆ ทำให้ต้องอยู่กับการเรียนมากเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เด็กเคลื่อนไหวทางกายน้อยลง หลังเก็บข้อมูลวิเคราะห์จึงต้องมาออกแบบกิจกรรมร่วมกันครูในโรงเรียนต่อไป ประกอบด้วยกิจกรรมทางกายที่เชื่อมกับสังคม เช่นการเดินกับเพื่อนหรือสัตว์เลี้ยง กิจกรรมดั้งเดิมชาติพันธุ์ การเล่นเกม การนันทนาการกลางแจ้ง

นอกจากนี้ทางโครงการฯ ก็ได้ร่วมหารือแลกเปลี่ยนกับอาจารย์มหาวิยาลัยมหิดล ที่มุ่งจะพัฒนาการส่งเสริมสุขภาวะทางกายเป็นกระแสหลัก ที่ทางมหาวิทยาลัยได้จัดทำศูนย์ส่งเสริมสุขภาวะทางกาย 130 โรงเรียนใช้แนวทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ โดยผู้ออกแบบกิจกรรม ซึ่งทางโครงการพร้อมที่จะร่วมกับทางมหาวิทยาลัยที่จะมีการหารือแนวทางกันต่อไป นอกจากนี้ได้นำเสนอโครงการฯต่อทางเทศบาลท้องถิ่นในพื้นที่ที่สนใจ รวมถึงผลักดันผ่าน สพฐ.ในพื้นที่จังหวัดเชียงราย

นางเตือนใจ กล่าวว่า ในอดีตนักเรียนมีการออกกำลังกายในกิจวัตรประจำวัน การปลูกพืชผัก การทำกิจกรรมในชีวิตประจำวัน อยู่ในที่อากาศดี รายงานกิจการศึกษาวิจัยที่ร่วมจัดทำกันในครั้งนี้ได้เป็นการเรียนรู้ร่วมกัน ทั้งครู นักเรียน อนาคตจะชักชวนผู้ปกครองเข้ามาร่วม เพราะพบว่าปัจจุบันเจ็บป่วยกันมาก ทั้ง
ความดันเบาหวาน โรคหัวใจ ไขมันพอกตับ

ในที่ประชุมครูอาจารย์ที่เข้าร่วมได้นำเสนอข้อหารือใน 3 เรื่อง คือ เรื่องแรกคือ เมนูอาหารกลางวันในโรงเรียนที่ สพฐ. กำหนดมาให้เลือกทำส่วนใหญ่เป็นเมนูอาหารภาคกลางที่เด็กไม่ชอบรับประทาน แต่ก็ต้องทำตามที่กำหนด ไม่สามารถทำเมนูของชาติพันธุ์ได้ ซึ่งก่อนหน้านี้ทางโรงเรียนได้พัฒนาเมนูอาหารชาติพันธุ์ ร่วมกับทางโครงการฯ ทำในเมนูถูกใจคนใกล้ฟ้า จึงต้องการให้มีอาหารของท้องถิ่นในเมนูที่สามารถทำได้

เรื่องที่ 2 คือ การแนะแนวศึกษาต่อในระดับชั้นมัธยมปลาย ที่ปัจจุบันต้องการให้เด็กได้เลือกเรียนได้ตรงตามความถนัดและความต้องการในการศึกษาต่อ เพราะปัจจุบันมีปัญหาเด็กหยุดเรียนกลางคันในชั้น ม.ปลายมากขึ้น และการแนะแนวทั้งเทอมก่อนจบ ม.ต้น มีแค่ชั่วโมงเดียว

เรื่องที่ 3 ความไม่ชัดเจนเรื่องการรับนักเรียนไร้สัญชาติ ที่แนวทางไม่ชัดเจน โดยระยะหลังมีเข้ามาจำนวนมาก และเมื่อนักเรียนมาสมัครเรียนมีการรับรองตัวตนจากผู้ใหญ่บ้านมา โรงเรียนก็รับเข้าเรียนตามสิทธิ พรบ.การศึกษา แต่ปัจจุบันปรากฎว่าทางฝ่ายปกครอง ได้ให้ ผอ.และครูประจำชั้น ถ่ายภาพคู่กับนักเรียนไร้สัญชาติ จึงทำให้ครูเกิดความกังวลว่า แม้ทำตาม พรบ.การศึกษาแล้วจะมีความผิดหรือไม่ในอนาคตจึงต้องการความชัดเจน

นางเตือนใจ กล่าวว่า ทั้งสามเรื่อง ทาง พชภ.ได้เรื่องมาพิจารณาดำเนินการหารือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และผลักดันเชิงนโยบายต่อไป