ลูกผู้ชายไทย-เทศ นัดดวล “มวยทะเล” ฉลองสงกรานต์คลายร้อน…พลพัทธิ์ แหงมงามง

อุณหภูมิกว่า 40 องศาเซียลเชียน หาดทรายทอง ฝั่งแม่น้ำปิง โซนตะวันตก ของตัวเมืองตาก หรือฝั่งป่ามะม่วง (Mango Forest ) ณ เวลานี้ ร้อนทั่วเมือง ใคร ๆ ก็มุ่งหน้าสู่หาดทรายทอง บ้านป่ามะม่วงที่สร้างหาดทรายเทียม ขึ้นในสมัยนายสวัสดิ์ ศรีสุวรรณดี อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดตาก เพื่อใช้กิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยว และเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจของชาวตาก และนักท่องเที่ยวจากทุกสารทิศ เมื่อหลายปีก่อน หลังจากนั้น ทั้งจังหวัด และองค์กรปกครองท้องถิ่น สามารถใช้พื้นที่หาดทรายทองแห่งนี้ ได้จัดกิจกรรมตามวัตถุประสงค์ อย่างต่อเนื่อง

ระหว่างวันที่ 1-15 เมษายน ผู้คน นักท่องเที่ยว แห่ไปพบปะกันที่บริเวณหาดทรายทอง นับพันนับหมื่นคนในแต่ละวัน สำรวย พุทธวงศ์ นายกองต์การบริหารส่วนตำบลป่ามะม่วง อำเภอเมือง จึงจัดงานประเพณีเทศกาลสงกรานต์ ปี 2562 มีหลากหลายกิจกรรมที่เกี่ยวข้องประเพณีสงกรานต์บ้านเรามีการประกวดเทพีงานสงกรานต์ ก่อพระเจดีย์ทราย ตักบาตรทำบุญ ประกวดอาหารพื้นเมือง จัดการแข่งขันกีฬา และหนึ่งในรายการแข่งขันกีฬา มีการแข่งขัน “ชกมวยทะเล” ทั้งหญิงและชาย ริมแม่น้ำปิง ชกกันในช่วงเย็นแต่ละวัน มีของขวัญเล็กน้อย เป็นรางวัลปลอบใจ และที่สำคัญเป็นการวัดใจเยาวชนหญิง-ชายไทย และชาวต่างประเทศ จะ “สนุก-มัน-ฮา” ขนาดไหนต้องติดตาม !!

 

นายสำรวย พุทธวงศ์ นายก อบต.ป่ามะม่วง เล่าให้ฟังว่า มวยทะเลเป็นกีฬาพื้นเมืองของไทย สมัยเก่า เล่นแพร่หลายในแทบทุกจังหวัด ที่นิยมจัดการแข่งขัน “มวยทะเล” หลัก ๆ จัดขึ้นในช่วงเทศกาลประเพณีสงกรานต์ ส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่ และงานวัด ไม่ปรากฏหลักฐานมาเริ่มเล่นตั้งแต่เมื่อใด แต่พบว่ามีการเล่นกันตั้งแต่ผมมีลมหายใจ ตั้งแต่วัยเด็ก วันนี้ ผมเป็นผู้บริหารท้องถิ่น นายก อบต.ป่ามะม่วง จึงได้ฟื้นฟูจัดกีฬา “มวยทะเล” ขึ้น เป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะช่วงเทศกาลประเพณีสงกรานต์ ในแต่ละปี เพื่อรักษาเอกลักษณ์ของท้องถิ่นไว้

รายงานแจ้งว่า เรื่องราวในอดีต ที่พอค้นคว้าได้ เป็นกีฬาที่มีการสอนแก่นักเรียนนายร้อยในสมัยนั้น (โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า 2510: 39-40) สันนิษฐานว่ามีการดัดแปลงมากจากการชกมวยไทย ที่เป็นที่นิยมกันมานานแล้ว นำมาเล่นกันบริเวณชายหาด หรือในทะเล แล้วชกต่อยกันให้ฝ่ายใดตกทะเล จึงเรียกว่า “มวยทะเล” (สร้อย ภูมิไชยา, สัมภาษณ์ 18 กรกฎาคม 2526) ทหารเรือนิยม จัดให้มีการแข่งขันกีฬามวยทะเล เนื่องจากได้ฝึกการต่อสู้และยังฝึกการว่ายน้ำเอาตัวรอดด้วย ชาวบ้านภที่อยู่ในลุ่มนำ และอยู่ริมทะเล นิยมเล่นนสนุกสนานในเทศกาลตรุษสงกรานต์ หรืองานรื่นเริงต่างๆ เล่นกันเฉพาะในหมู่ผู้ชายทั้งผู้ใหญ่และเด็ก ในปัจจุบันยังมีการเล่นกีฬาชนิดนี้อยู่ทั่วไป

 

“มวยทะเล เล่นในเทศกาลตรุษสงกรานต์ หรืองานรื่นเริงต่าง ๆ เล่นกันในหมู่ผู้ชายทั้งผู้ใหญ่และเด็ก จำนวนผู้เล่นตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป อุปกรณ์ที่เล่น 1. นวม 1 คู่ 2..ไม้หมากหรือเสากลมขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6-7 นิ้ว ยาวประมาณ 3-4 เมตร 1 ต้น สำหรับใช้เป็นเสาไม้พาด 3. ไม้หมากหรือเสากลมขนาดเท่ากับไม้พาดแต่สั้นกว่า คือ ยาวประมาณ 1 เมตรครึ่ง – สามเมตร สำหรับเป็นขารองรับไม้พาด จำนวน 4 ต้น สถานที่เล่น นิยมเล่นกันบริเวณหาดทรายชายน้ำ ชายทะเล หรือเล่นกันในน้ำ ในน้ำทะเลตื้นๆ โดยปักเสา 2 ต้นไขว้กันเป็นขาสำหรับรองไม้พาด จำนวน 2 ขา ให้ขาทั้งสองห่างกันประมาณ ๓ เมตร แล้วนำเสาไม้พาดหรือไม้หมากกลมวางพาดระหว่างเสาไขว้ที่เป็นขาทั้ง 2 ข้าง ให้เสาไม้สูงจากพื้นดินประมาณ 100-200 เซนติเมตร แล้วใช้น้ำมันหมูหรือน้ำมันมะพร้าวทาเสาไม้พาดืให้ลื่น ตรงกึ่งกลางเสาไม้พาดทำสัญลักษณ์ไว้ บางท้องถิ่นนิยมเล่นกันในลาดวัดโดยรองพื้นด้วยทรายนุ่ม ๆ เพื่อกันหล่นลงมาบาดเจ็บ” นายสำรวย กล่าวและว่า

วิธีเล่นมวยทะเล ไม่ยากครับ 1. เล่นครั้งละ 2 คน โดยให้ผู้เล่นทั้ง 2 คนสวมนวมที่มือทั้ง 2 ข้าง แล้วปีนขึ้นไปนั่งคร่อมในลักษณะขี่ม้าบนเสาไม้พาด ให้แต่ละคนนั่งห่างจากจุดกลางไม้พาดคนละ 1 เมตร นั่งหันหน้าเข้าหากัน ผู้เล่นต้องพยายามนั่งทรงตัวอยู่บนเสาไม้พาดที่ลื่นให้ได้ 2. เมื่อทั้ง 2 คนพร้อมแล้ว กรรมการจะให้สัญญาณเริ่มเล่น ผู้เล่นทั้ง 2 จะต้องเขยิบตัวเข้าหากัน แล้วก็ชกต่อยเช่นเดียวกับมวยทั่วๆ ไป เพื่อให้อีกฝ่ายตกจากเสาไม้พาด 3.. ผู้เล่นคนใดสามารถชกให้อีกฝ่ายตกจากเสาไม้พาดได้ก่อนถือว่าเป็นผู้ชนะ

กติกา 1. การชกต้องกำหมัด ห้ามตบหรือผลักดัน 2. ผู้เล่นตนใดเสียการทรงตัว ไม่สามารถคร่อมอยู่บนเสาไม้ได้ปล่อยให้ร่างกายพลิกไปอยู่ใต้เสาไม้พาด แต่สามารถเกี่ยวเสาไม่ได้ ไม่ตกลงสู่พื้น จะไม่ถือว่าตกจากเสาไม้พาด อนุญาตให้เล่นต่อไปได้ 3. ถ้ามือหรือเท้าของผู้เล่นถูกพื้นดินหรือพื้นน้ำใต้เสา จะถือว่าตกจากเสาไม้พาด ถือว่าแพ้ เรียกว่า เป็นการเล่น และเข้าใจกติกา การชกมวยทะเล ที่เข้าใจไม่ยาก

นายกองค์การบริหารส่วนตำบลป่ามะม่วง เล่าเพิ่มเติมว่า ทุกวันช่วงเย็นจะมีเยาวชนมาเล่นน้ำแม่ปิง ที่หาดทรายทอง ที่ทุกคนบอกว่า เป็นชายหาดแม่น้ำปิง ที่สวยที่สุดของประเทศไทย เขาว่ากันอย่างนั้น ไม่ใช่เพียงแต่ชาวตาก เท่านั้น ที่บอกเล่าให้ฟัง นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ บอกกันเป็นเสียงเดียว หาดทรายทอง ป่ามะม่วง สวยมาก ๆ เรียกว่า ในอนาคตหาดทรายทอง จะใช้เป็นสถานที่จัดกิจกรรมต่าง ๆ ของจังหวัดตาก ในอนาคต

คนป่ามะม่วง พร้อมร่วมกิจกรรม กระตุ้นเศรษฐกิจในพื้นที่ อย่างยั่งยืน มั่นคง ของจังหวัดตากครับ