เชียงราย ยุติสอบข้อเท็จจริง “ครูบาอริยชาติ อริยจิตโต”กรณีเข้าประกอบพิธียกยอราชครูแห่งเมืองยอง รัฐฉาน
วันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2562 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า กรณีพระรัตนมุนี รักษาการเจ้าคณะจังหวัดเชียงราย ได้มีหนังสือสั่งการให้เจ้าคณะอำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย ตั้งคณะกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริง เรื่อง พระภาวนารัตนญาณ หรือ ครูบาอริยชาติ อริยจิตโต เจ้าอาวาสวัดแสงแก้วโพธิญาณ ตำบลเจดีย์หลวง อำเภอแม่สรวย เข้าประกอบพิธียกยอราชครูแห่งเมืองยอง รัฐฉาน ประเทศเมียนมา
โดยสวมมงกุฎที่ทำจากทองคำแท้หนัก 32 บาท แผ่นทองคำบริเวณบ่าซ้าย หรือสังฆาฏิหนัก 10 บาท และสุพรรณบัตร 5 บาท เมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา โดยให้รายงานทราบผลภายในวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2562 คณะสงฆ์อำเภอแม่สรวย จึงได้ทำการสอบปากคำครูบาอริยชาติ และผู้เกี่ยวข้องได้ศึกษาข้อมูลแล้ว โดยให้ทุกฝ่ายปฏิบัติหน้าที่สงฆ์ไปตามปกติ
สำหรับรายงานจากเจ้าคณะอำเภอแม่สรวย ไปถึงสำนักงานรักษาการเจ้าคณะจังหวัดเชียงราย มีเนื้อหาว่า”กรณีดังกล่าวเกิดขึ้นในประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งเป็นประเพณีที่ได้กระทำสืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ถือเป็นเรื่องปกติ ดังนั้น การที่พระภาวนารัตนญาณ ได้เข้าไปร่วมในพิธีดังกล่าว ถือได้ว่าไปร่วมตามประเพณีของประเทศเพื่อนบ้านและให้เรื่องยุติในชั้นการสอบสวน เจ้าคณะอำเภอแม่สรวย
ครูบาอริยชาติ กล่าวว่า ได้รับกิจนิมนต์ให้ไปร่วมในพิธีดังกล่าวที่เมืองยอง ซึ่งต่างเป็นผู้ที่ใช้ภาษาไทยสื่อสารกันได้เพราะเป็นชาวไตด้วยกัน ในพิธีมีชาวเมืองในรัฐฉาน และใกล้เคียงจาก 8 เมืองใหญ่กว่า 10,000 คน มาร่วมพิธีและเป็นประเพณีปฏิบัติที่มีการมอบมงกุฎทองคำให้กับผู้ที่ได้รับสมณศักดิ์ชั้นราชครู ซึ่งถือเป็นชั้นยศลำดับที่ 6 ของคณะสงฆ์ในรัฐฉานที่สืบทอดกันมายาวนานนับ 1,000 ปี โดยชาวเมืองได้ร่วมกันบริจาคทองคำ และพระสังฆราชาเมืองยอง ได้ร่วมบริจาคด้วยน้ำหนัก 15 บาท จากนั้น ได้มอบให้ครูบาอริยชาติ เพื่อนำไปทำบุญต่อไป
ทั้งนี้ ในอดีตมีพระสงฆ์ ทั้งไทยและประเทศเพื่อนบ้าน เคยเข้ารับสมณศักดิ์ในพิธีดังกล่าวหลายรูป แต่ส่วนใหญ่จะได้รับสมณะชั้นครูบา ซึ่งมอบให้กับพระสงฆ์ผู้ปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ ที่มีพรรษากาลหรือบวชได้ 30 พรรษา เช่น ครูบาบุญชุ่ม เคยได้รับสมณศักดิ์นี้ ด้วยมงกุฎทองคำเช่นเดียวกัน แต่เป็นชั้นครูบาในเมืองใหญ่แห่งหนึ่งของรัฐฉาน หรือแม้แต่พระสงฆ์จากประเทศไทย ได้เคยเดินทางไปร่วมพิธีดังกล่าวเป็นจำนวนมาก